دعاوی ثبتی و بررسی انواع دعاوی ثبتی

یکی از پیچیده ترین مشکلات حقوقی که دامنه بسیار وسیعی دارد، مشکلات امور ثبتی است. سازمان ثبت و اسناد کشور متولی قانونی امور ثبتی در کشور است که سابقه تشکیل آن به دوره قاجار بر می‌گردد. سازمان ثبت اسناد وابسته به قوه قضاییه می‌باشد و دفاتر اسناد رسمی و دفاتر رسمی ازدواج و طلاق زیر مجموعه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است.

ثبت ملک جزء تشریفات می باشد و دلیلی بر مالکیت اشخاص بر املاک بوده ولیکن قانونگذار به دلیل جلوگیری از هرج و مرج در امور املاک، در ماده 22 قانون ثبت، ادارات و محاکم را مکلف نموده است که تنها اشخاصی را که سند ملک به نام ایشان ثبت شده است به عنوان مالک شناسایی نمایند..

ثبت ملک دارای مراحل و تشریفاتی است که خود می تواند موضوع دعوای حقوقی قرار گیرد، ثبت ملک ابتدائی ترین مرحله ثبتی است که بر روی ملک صورت می گیرد و پس از آن اقداماتی نظیر افراز، تفکیک، انتقال رسمی ملک، رفع اختلافات در خصوص صدور سند مالکیت معارض و سایر اقدامت ثبتی است که بر روی ملک صورت می گیرد.

اختلافات دیگری که ممکن است در خصوص امور ثبتی به وجود آید در زمینه اجرای اسناد رسمی در ادارات ثبت بوده که می تواند مشمول توقیف یا ابطال گردد.

ثبت املاک شامل املاک مسکونی، تجاری، صنعتی، باغات و اراضی کشاورزی و زراعی می باشد که هر یک دارای قواعد و شرایط خاص خویش می باشد که با توجه به اهمیت فوق العاده هر یک از آن ها برای قانونگذار، اشتباه و اختلال در هریک از مراحل ثبت می تواند موجبات اختلافات حقوقی سنگینی شود.

دعاوی ثبتی چیست؟

نکته مهم در دعاوی ثبتی این است که بسیاری از افراد، دعاوی ملکی را با دعاوی ثبتی اشتباه می‌گیرند، در صورتی که این دو متفاوت از یک دیگرند. دعاوی ملکی مربوط به نفس ملک است در حالی که دعاوی ثبتی مربوط به عملیات ثبت سند می‌باشد. این اشتباه و از جمله ریزه کاری‌های قانون ثبت، نیاز به وکیل زبده دعاوی ثبتی را بیش از پیش پررنگ می‌سازد. لازم به ذکر است که مرجع قانونی حل و فصل دعاوی ثبتی، محاکم عمومی هر شهرستان است..

جهت ثبت درخواست مشاوره اینجا کلیک کنید.

مهم ترین موارد دعاوی ثبتی به شرح ذیل می باشد.

1. اعتراضات ثبتی
   • اعتراض به اصل درخواست ثبت ملک
   • اعتراض به تحدید ملک مورد درخواست ثبت
   • اعتراض به حقوق ارتفاقی
2. دعاوی مربوط به مواد 147 و 148 قانون ثبت
   • اعتراض به ثبت سند
   • اعتراض به ثبت توافقی به علت جعل یا اشتباه
   • اعتراض به رای هیئت حل اختلاف در خصوص صدور سند مالکیت به نام متقاضی
   • اعتراض به رای تنظیم سند رسمی انتقال ملک شهرداری یا دولت به نام متقاضی
   • ابطال سند رسمی انتقال ملک دولت، اوقاف یا شهرداری به نام متقاضی
   • ابطال سند رسمی مالکیت صادره به نام متقاضی بر اساس رای هیات
   • اصلاح سند رسمی مالکیت صادره به نام متقاضی بر اساس رای هیات
3. دعاوی املاک مشاع
   • افراز ملک مشاع
   • تفکیک ملک مشاع
   • دستور فروش ملک مشاع
4. دعاوی مربوط به قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی
5. اعتراض به تصمیمات هیات حل اختلاف موضوع بند 2 ماده 33 قانون برنامه جهارم توسعه
6. دعاوی مربوط به اشتباهات ثبتی
7. رسیدگی به اسناد مالکیت معارض در هیات نظارت و شورای عالی ثبت
8. صدور اسناد مالکیت اراضی کشاورزی

انواع دعاوی ثبتی

دعاوی ثبتی خود به چند دسته تقسیم می‌شوند، از جمله:

دعاوی ثبت املاک
دعاوی ثبت املاک خود شامل اعتراض به ثبت ملک – اعتراض به اصل درخواست ثبت ملک – اعتراض به حقوق ارتفاقی ملک – دعوی ابطال سند رسمی ملک یا قرار داد رسمی ثبتی از حیث مجهول بودن سند و یا این که اسناد رسمی بر خلاف قوانین موضوعه و یا خارج از حدود و اختیارات کارمندان اداره ثبت تنظیم شده است – الزام به تفکیک – ابطال سند مالکیت معامله معارض و غیره است.

جهت ثبت درخواست مشاوره اینجا کلیک کنید.

دعاوی ثبت اسناد
دعاوی ثبت اسناد شامل اعتراض به ثبت سند – الزام به ثبت ولادت – اصلاح شناسنامه – تغییر نام – الزام به صدور شناسنامه – تغییر سن – حذف نام همسر سابق از شناسنامه – درخواست صدور سند مالکیت – اعتراض به ثبت علائم تجاری یا اختراع- رفع ممنوع الخروجی – اعتراض به تصمیم واحد ثبتی – تقسیم و فروش اموال مشاع – الزام به تفکیک – افراز – و دستور فروش ملک مشاع – اصلاح سند –

دعاوی مربوط به اجرای اسناد رسمی لازم الاجرا
دعاوی مربوط به اجرای اسناد لازم الاجرا شامل، دعاوی اجرای ثبت – توقیف عملیات اجرایی و یا ابطال آن – ابطال اجراییه ثبتی می‌باشد.

سازمان ثبت اسناد و املاک

سازمان ثبت اسناد و املاک به وزارت دادگستری وابسته است و رئیس آن، معاون وزارت دادگستری است. این سازمان بخش های مختلفی دارد که هریک به تعدادی از امور رسیدگی می کنند. برای تعیین حقوق افراد و تسهیل دریافت مالیات و برقراری نظم در مالکیت اموال غیر منقول ضروری است که به مساله ثبت املاک توجه شود. علاوه بر این اهمیت ثبت اسناد در اعتبار و رسمیت این اسناد است.

مرجع صالح برای رسیدگی به امور ثبتی

برای اعتراض به ثبت ملک، اعتراض به حقوق ارتفاقی و سایر دعاوی ثبتی باید به محاکم عمومی دادگستری درخواست داد. علاوه بر این بر اساس ماده 25 قانون ثبت رسیدگی به برخی از پرونده های ثبتی در صلاحیت هیات نظارت و شورای عالی ثبت است.